Voorkom ecorexia en begin met de grote impact eerst

We scheiden ons afval en voor we naar bed gaan trekken we de stekkers uit het stopcontact. Alle apparaten en lichten gaan uit en de Nederlander gaat rustig slapen. Rustig slapen, in de veronderstelling dat hij of zij vandaag niet méér had kunnen doen.

Laten we vooropstellen dat deze gewoontes goed zijn, want ze zorgen ervoor dat we langer gezond op deze aarde kunnen leven. Maar er is meer aan de hand. Er is meer waar wij direct iets aan kunnen doen. Het is iets wat we in eerste instantie niet zien, en het zorgt voor vier keer meer vervuiling dan de impact die we zien en waar we op letten in huis. Het is ‘De verborgen impact' waar Babette Porcelijn een boek over heeft geschreven. Ik zou het iedereen cadeau willen geven.

Babette schrijft dat 21 procent van onze impact aan de oppervlakte ligt. Het is het topje van de ijsberg. 79 procent van al onze impact is verborgen en zit in uitstoot van broeikasgassen, diverse andere soorten vervuiling en landgebruik en ontbossing. Dankzij Babette Porcelijn weet ik nu dat de MacBook waarop ik dit typ al een enorme vervuiler is geweest toen hij werd gemaakt. In mijn laptop zit koper en goud en voor het delven van die materialen worden er allerlei giftige stoffen gebruikt. En toen mijn MacBook klaar was, moest hij vervolgens naar hier worden verscheept vanuit China, en dat is nogal een eind. De zestien grootste containerschepen zijn even vervuilend als álle auto’s in de wereld bij elkaar. Laat dat maar eens even bezinken.

Betaalbaarheid vs. duurzaamheid

‘Hoe kan ik duurzaam leven zonder dat het me extra geld kost?’ vroeg laatst iemand aan mij. Het goede nieuws is dat je de grootste stappen maakt als je vooral dingen laat. Duurzamer leven kost dus letterlijk niets, omdat je ervoor kiest om minder te kopen. Koop zo min mogelijk spullen en zo min mogelijk vlees, dan leef je al een stuk duurzamer. Je kunt je gaan blindstaren op details, zoals korter douchen en de verwarming een graadje lager zetten. Moet ik nou die blauwe bessen uit Marokko of uit Spanje kopen? Zijn avocado’s wel of niet duurzaam? Allemaal details die natuurlijk wel tellen, maar veel minder impact hebben.

Zodra het ‘goed zijn voor deze wereld’ je weerhoudt om te leven werkt het juist averechts, we noemen dit ecorexia. Ecorexia kan er ook voor zorgen dat je een duurzame criticus wordt en anderen gaat beoordelen en bekritiseren op hun keuzes. Niet leuk, niet lief, niet doen. Er is nog nooit iemand beter geworden van de harde kritiek van anderen. Wat je wel kunt doen, is bewustzijn verspreiden door inspiratie te geven en waarde toe te voegen.

Het beste is om je te richten op dat met de grootste impact op de aarde. Het geeft rust als je weet dat je met een paar grote keuzes binnen de draagkracht van de aarde kunt leven. Vervolgens kun je dan rustig verbeteren op de details. Dit zorgt voor duurzaam geluk en hiermee voorkom je ecorexia.

De meeste impact: spullen
Ze hebben de grootste (verborgen) impact op deze wereld en zijn het meest vervuilend. Minimalistisch leven, minder kopen (liefst tweedehands) en langer gebruiken is dus een grote stap in de goede richting. Tips voor minder impact wat betreft spullen kopen: koop alleen dat wat je écht nodig hebt. Koop tweedehands. Koop van een bedrijf dat duurzaamheid als prioriteit heeft en koop kwaliteit in plaats van kwantiteit.

Nummer 2: vlees
‘Er zit 15.000 liter water verborgen in 1 kilo rundvlees. Daarvan kun je 300 dagen douchen’, schrijft Babette Porcelijn in De verborgen impact.
Op 10 mei 2017 begon ik samen met mijn vriendin een dertig dagen vegan-experiment. Dertig dagen vegan eten en daarna de balans opmaken. Ik raad dit aan als je ergens mee wilt beginnen of stoppen. Doe het eerst dertig dagen. Dit maakt het toegankelijker omdat er een duidelijke einddatum aan zit. Daarna kun je kiezen of je ermee door wilt gaan.

Er ging een wereld voor me open door het vegan eten. Ik ontdekte nieuwe ingrediënten, kruiden en gerechten. Mijn spijsvertering verbeterde en ik voelde dat ik meer energie had. Na de dertig dagen wilden we niet meer terug. Het heeft ons leven verrijkt, net zoals minimalisme en kiezen voor kwaliteit dat ook hebben gedaan. Duurzaam en minimalistisch leven heeft ons oprecht gelukkiger gemaakt.

Nummer 3: vliegen en autorijden
De derde grote stap die je kunt maken om minder impact te hebben op deze wereld, is minder vliegen en autorijden. Om de co2-uitstoot van een retourtje Bali te compenseren zou je duizend bomen moeten planten. Daarnaast zouden we gemiddeld driehonderd bomen per jaar moeten planten ter compensatie van het maken en het rijden in een auto. Ook deze feiten uit het boek van Babette Porcelijn zijn confronterend. De weg naar duurzamer reizen vind ik op dit moment het moeilijkste. In reizen zit voor mij groei en de essentie. De onzekerheid en variatie opzoeken en vervolgens het comfort en de zekerheid vinden.

De reden waarom ik reis

Stel, je bent al een lange tijd aan het werk en je voelt dat je je niet meer kunt concentreren. Er komt niets meer uit je hoofd en je wordt er onrustig van. Je besluit een uur lang alleen te gaan wandelen. Niet waar de auto’s rijden, maar waar de dieren, planten en bomen zijn. Als je thuiskomt, weet je het ineens allemaal weer. De wandeling heeft alles helderder, simpeler en duidelijker gemaakt. Je hebt nieuwe inspiratie opgedaan om aan de slag te gaan. Zonder die wandeling had je het ook wel gered. Zonder die wandeling had je je werk ook wel af gekregen. Maar de wandeling bracht meer, die verrijkte je werk en liet je zien wat de volgende stap was. Elke keer na een wandeling ben ik verbluft wat het met mijn hoofd doet. Op korte termijn geweldige resultaten behalen met één uur lopen. Je vlucht niet voor je werk of voor het moment, je investeert juist in meer richting en nieuwe inspiratie. Een korte wandeling heeft al effect, laat staan wat een lange wandeling teweegbrengt.

Dit is precies hoe ik reizen zie. Als een lange wandeling door de natuur. Niet als een vlucht voor het leven dat ik thuis leef. Ik zie reizen als een investering om mijn leven helderder, simpeler en duidelijker te maken. Om nieuwe inspiratie op te doen die ik anders nooit zou opdoen. De korte reis heeft al effect, maar de lange reis heeft meer diepgang. Ook zonder reizen red ik het wel. Ook zonder reizen gaat het leven wel door, maar een reis brengt mij meer.

Dat is de reden waarom ik reis en waarom ik er zoveel waarde aan hecht. Reizen, maar vooral in beweging zijn en in contact komen met dat wat nieuw is. Je van plek naar plek begeven. De hele dag door een stad wandelen die ik nog niet ken. Nieuwe plekken ontdekken waar ik blij van word. Een dag met minder beeldschermen en meer omgeving. Meer ‘in het leven’ zijn.

Dat ik hier zoveel geluk en voldoening uit haal, is allemaal te herleiden naar duizenden jaren terug. Elke dag zagen we de zon opkomen en ondergaan. Een reden waarom we het nu nog zo mooi vinden en meteen delen op social media. We willen die zonsondergang delen met de groep. Zoals het vroeger ging. In Jericoacoara in Brazilië verzamelt iedereen zich elke dag op een duin om samen te kijken naar de zonsondergang. Het zit in ons. De gewoontes die we vroeger iedere dag deelden, zijn nu onze dagelijkse verlangens. Reizen en nieuwe dingen ontdekken doet iets wonderlijks met de mens. Ik zie dit als hét medicijn van de natuur. Van nieuwe dingen zien en je brein prikkelen om weer die stap te gaan maken van denken naar doen.

We zijn verslaafd geraakt aan vliegen, een snelle en goedkope manier van reizen. Ook ik ben daar dus vatbaar voor. Babette Porcelijn gaf me een nieuw inzicht over reizen. Ze vertelde me dat je door het vliegtuig te pakken de reis in feite juist overslaat. Zij kiest er heel bewust voor juist de reis de bestemming te laten zijn. Bewust genieten en stilstaan bij wat je onderweg allemaal tegenkomt. Dit heeft me geïnspireerd om meer na te gaan nadenken over hoe ik de reis wil maken in de toekomst. Hoe kan ik met zo min mogelijk uitstoot reizen?

Ik ben niet tegen vliegen en kopen en wil het ook niet volledig uit mijn leven verbannen. Ik ben wel vóór minder en bewust en jezelf afvragen waarom je het doet.

Deze pagina bevat één of meerdere affiliate links, meer info hierover lees je hier.