november 26, 2016

Mijn beste tips om je creativiteit te ontwikkelen

Ik volgde de class ‘How to be more creative’ van The School of Life, gegeven door Roos Eijmers. Roos is actrice bij Firma MES, een theatergezelschap dat ze zelf oprichtte. Dit artikel gaat over wat ik leerde in deze class gecombineerd met andere lessen over creativiteit.

Inhoud

                              Laatste update — 24 juni 2023

    Wat is creativiteit?

    Creativiteit lijkt heel complex, maar het is eigenlijk best simpel. Je kunt op twee manieren creatief zijn:

    • Door iets nieuws te bedenken

    • Door iets nieuws te maken

    Laten we eerst even een mythe de wereld uit helpen. Je bent niet alleen ‘creatief’ als je je geld ermee kunt verdienen. Ook is het niet voor een beperkt aantal mensen weggelegd. Creativiteit heeft iedereen in zich, ook jij. Ja, jij die dit leest. Jij hebt ook creativiteit in je. Zolang je maar nieuwe dingen maakt of bedenkt.

    Je bent geboren om te creëren en iets bij te dragen. — Marie Forleo

    1. Iets nieuws maken

    Schrijven, tekenen, fotograferen en koken. Zomaar vier hele dagelijkse en makkelijke manieren om iets nieuws te maken.

    Als je in de keuken staat en zelf denkt: “Ik doe deze kruiden eens bij het gerecht, want ik denk dat dat het gerecht lekkerder maakt”. Hoppa! Daar ben je al creatief. Als je een foto maakt vanuit een andere hoek of een gedicht schrijft voor je geliefde. Of als je ‘s ochtends met schreeuwende kinderen om je heen besluit om je boterham schuin door te snijden in plaats van recht. Allemaal creativiteit.

    2. Iets nieuws bedenken

    Dit zijn de momenten dat we ineens ingevingen en inzichten krijgen. Zo kan het creatieve proces gaan werken laat Roos zien in haar class:

    1. Observeren, onderzoeken, bespreken, experimenteren, ingevingen opvolgen.

    2. Het onderbewustzijn gaat verwerken wat onderzocht is.

    3. Het inzicht vormt zich in het bewustzijn.

    4. Ontwikkelen, aanscherpen, verfijnen, bewijzen.

    Ik merk zelf dat dit proces bij mij snel op gang komt tijdens een meditatie.

    Creativiteit is een spier. Als je die spier niet traint wordt deze slap. ‘Creativity begets creativity', oftewel: creativiteit wekt creativiteit op. Blijf er dus mee bezig, altijd.

    Om ermee bezig te blijven en de spier te blijven trainen komt Roos met de ideeën machine van James en Claudia Altucher. Dit is een goede tool om je creativiteit te ontwikkelen. Het gaat zo. Je schrijft elke dag tien ideeën op.

    Tien ideeën per dag bedenken is als een training. Deze training maakt de ideeën-spier sterker. — Claudia Altucher

    Probeer elke dag 10 ideeën op te schrijven rond een thema. Het is dan heel goed om iets te kiezen waar je zelf tegenaan loopt of mee bezig bent.

    Dit zijn een paar voorbeelden uit het boek ‘Become An Idea Machine: Because Ideas Are The Currency Of The 21st Century' van Claudia Altucher:

    • 10 apps die ik zou willen gebruiken
    • 10 meetups die je kunt organiseren in jouw regio
    • 10 risicovolle dingen die je deze week kunt doen en die je uit de comfort zone trekken

    Of hier een paar voorbeelden van haar man James Altucher:

    • 10 boeken die ik kan schrijven
    • 10 manieren om Claudia te verrassen
    • 10 mensen die ik kan voorzien van mijn ideeën

    James Altucher is ook een enorme voorstander van het delen van je ideeën met anderen. Dus niet de mindset ‘misschien steelt iemand mijn idee' maar ‘het delen van ideeën zorgt voor meer kansen'. Bij hem heeft dit ervoor gezorgd dat hij een baan kreeg aangeboden bij Amazon toen hij een e-mail verstuurde met daarin ‘ideeën om de service van Amazon te verbeteren'. Voor meer over dit onderwerp lees ‘Steal like an artist' van Austin Kleon.

    Als je tien ideeën per dag bedenkt dan zullen de ideeën uit je brein exploderen. Je bent niet te stoppen in elke situatie. — Claudia Altucher

    Doe dit dus ook elke dag en je wordt ook ‘unstoppable’, net als Roos. Die doet het ook elke dag, net als James en Claudia. Bij deze nog meer tips om creatiever te worden.

    1. Toon moed, lef en durf

    Door risico’s te nemen en de durf en het lef te hebben om te falen kom je uiteindelijk tot mooi, goed en creatief werk.

    2. Blijf spelen

    Humor en plezier zijn een hele effectieve weg naar creativiteit; blijf spelen, blijf kind en laat je niet lamleggen door stress en deadlines.

    3. Kwetsbaarheid

    Creatieve mensen zijn in staat om te delen wat ze voelen en denken door middel van een bepaald creatief kanaal. We worden geraakt door mensen die open en eerlijk zijn in wat ze voelen en dat ook durven delen. Durf je kwetsbaarheid dus te laten zien.

    4. Doe het niet alleen voor geld en roem

    Mensen die schilderen om te schilderen in plaats van voor het geld dat het eventueel opbrengt zijn uiteindelijk veel creatiever. Laat je leiden door wat je doet en let op waar je het voor doet. Geld en roem als uiterlijke redenen om te creëren leiden tot minder creativiteit dan iets moois maken om de wereld te versieren of zelfs te verbeteren, om iets te geven of iets aan de kaak te stellen.

    5. Ga op zoek naar oplossingen

    Creatieve mensen raken enthousiast en vol van energie bij een vraag die ze niet kunnen beantwoorden. Ze zijn constant op zoek naar oplossingen voor problemen. Ze doorbreken de conventionele manier van denken en bij hen gaat er vaak een ander lichtje branden waardoor een probleem ineens opgelost kan worden. Iets wat ook in het gewone leven en het bedrijfsleven enorm van belang is:

    Praat niet over problemen en anderen, praat over oplossingen en ideeën.

    6. Neem uitdagingen aan en breek met verwachtingen en regels

    Creatieve mensen zoeken naar uitdagingen om zichzelf tot het uiterste te brengen en houden zich niet bezig met regels en verwachtingen van anderen.

    7. Heb ideeënsex

    Claudia Altucher gebruikt dit woord voor twee ideeën die samen een geniaal idee vormen. Rock ‘n Roll + Blues = The Rolling Stones. George Lucas + Joseph Campbell = Star Wars.

    Verbindingen leggen tussen ideeën die al werkten is een kracht die creatieve mensen gebruiken en toepassen. Twee ideeën combineren kan dé vondst zijn.

    8. Test en experimenteer

    Onderwerp je plannen eerst aan een experiment en een test voordat je er honderden euro’s insteekt. Creatieve mensen gaan eerst testen en experimenteren en maken dan pas grote beslissingen.

    9. Steek tijd in creativiteit

    Heel logisch: hoe meer tijd je steekt in manieren om tot creatief denken te komen, hoe creatiever je zult zijn. Minder logisch: welke activiteiten leiden tot creatief denken en welke activiteiten niet? Ga dus aan de slag met die ideeën machine en word creatiever.

    10. Mediteer

    Ik merk dat ik tijdens een meditatie veel creatiever word. Probeer het ook met muziek die theta-golven bevatten en je creativiteit bevorderen.

    Waar gaat het fout?

    We zijn geboren om te creëren en te geven aan anderen zegt Marie Forleo. Maar waar gaat het dan fout? Zo massaal wordt er namelijk niet gecreëerd op deze wereld.

    Het gaat fout als die spier slap wordt. Als kind zijn we heel onbewust en spontaan met creativiteit en fantasie bezig. Dit verdwijnt vaak naarmate we ouder worden, zei ook Pablo Picasso:

    Elk kind is een artiest. Het probleem is alleen of we een artiest blijven als we opgroeien. — Pablo Picasso

    Naarmate we ouder worden, wordt onze creativiteit vaak minder. We krijgen in ons leven immers te maken met allerlei ervaringen en niet iedereen is met creativiteit bezig. Het wordt dan ondergewaardeerd. Mensen of gebeurtenissen willen ons dan doen geloven dat we ‘niet goed genoeg’ zijn, omdat het niet in hun kader past.

    In een snel voorbij razende wereld waar aandachtsbogen steeds kleiner worden is het moeilijk om je creativiteit te behouden en kun je verzanden in activiteiten die je creativiteit alleen nog maar meer blokkeren. Bij deze een paar voorbeelden van die blokkades.

    1. De televisie en het nieuws

    Als ik bij mensen naar binnen kijk zie ik het apparaat zo vaak uitzenden: de televisie. Hij is zo aanwezig dat we niet de tijd nemen om bijvoorbeeld te tekenen, te schilderen of te schrijven. Ik leef al 5 jaar zonder televisie en nieuws en het heeft mij een mooi cadeau gegeven: tijd om te creëren.

    2. Te druk met het systeem en daardoor te moe

    We zijn allemaal onderdeel van een systeem en de één zit er wat dieper in dan de ander. ‘s Avonds afgepeigerd op de bank na een drukke dag. We komen gewoonweg niet toe aan creativiteit omdat het leven zelf ons al te veel energie kost. We zijn dan vaak te druk met zekerheid, status, identiteit en geld. ‘Keeping up with the Joneses’. De creativiteit zit juist in de onzekerheid en stoppen met het verheerlijken van het drukke leven.

    3. De vlucht naar entertainment

    Het moeilijke aan dingen doen die moeilijk zijn is dat het makkelijker is om dingen te doen die makkelijk zijn. Doe het moeilijke, elke dag. Maar we vluchten liever voor het moeilijke en duiken in de makkelijke wereld van entertainment, omdat dat, ja makkelijker is.

    4. Je bent het kind in jezelf vergeten

    Als kind doen we de meest fantasierijke dingen, verzinnen we de leukste spelletjes en hebben we de mooiste ideeën. Langzaam ‘groeien we op' en worden we steeds rationeler en serieuzer.

    5. Onderwijs

    Onze basis -en middelbare scholen zijn meer gebaseerd op goed en fout dan op het ontwikkelen van interesses, talenten en creativiteit. Wat dacht je alleen al van de doodnormale vraag: ‘Wat interesseert jou’? Het is mij tijdens mijn Middelbare school nog nooit door een docent gesteld.

    Fouten maken wordt bestraft in plaats van gestimuleerd en talenten worden vergeten door ons vol te gieten met kennis in plaats van creativiteit. Door de standaard toetsen en uitslagen die we krijgen gaan we ons ook automatisch met elkaar vergelijken. Iets wat totaal niet goed is voor onze toekomst. Lees hier meer over wat ik wel op school had willen leren en waarom Finland het beste schoolsysteem heeft.

    Meet Johannes: de negatieve muppet in mijn hoofd

    Door het boek ‘The Artist's Way' van Julia Cameron ben ik aan de slag gegaan met het stemmetje dat zei dat ik het niet kon. Dat ik niet genoeg was. Ik ging op zoek naar wie en wat dat bij mij had veroorzaakt. Door middel van tekeningen kwam ik erachter hoe de schade bij mij was aangericht. Ik werd me bewust van die innerlijke criticus en waar hij vandaan kwam. Ik noem hem even Johannes. Roos noemt haar Miep. Dit is wat Miep o.a. tegen Roos zegt als ze bezig is met het maken van een voorstelling:

    “Dit is echt al 100 keer gedaan, maar dan beter.” “Totaal niet origineel dit.” “En wat wil je er nou precies mee zeggen? En waarom? Waarom juist dit? Niet echt overtuigend.”

    We kennen allemaal die momenten dat je gek wordt van je gedachten. Momenten dat je je de minste voelt. Je brein werkt zo. Je brein wil je weleens vangen in een gevangenis van negativiteit. Je brein is soms een vijand en heel goed in jou minderwaardig maken. Jou het gevoel geven dat je minder hebt of bent. Je brein is heel goed in stemmetjes maken die je naar beneden halen. Stemmetjes herhalen uit je verleden. Stemmetjes die zeggen dat je iets bent verloren of het nooit meer zult krijgen of hebben. Dit is de nummer #1 reden waarom we lijden en waarom we onze creativiteit verliezen.

    Ik daag je uit. Probeer het brein op dat soort momenten eens te zien als een personage die je brein even heeft overgenomen. Johannes wil mij dat bed in praten. Hij wil mij zover krijgen dat ik me miserabel voel en onder de dekens ga liggen. Hoe heet jouw Miep / Johannes?

    We zijn sterker dan de muppet

    Wij hebben ons bewustzijn nog. Je bewustzijn dat zijn je gevoelens, acties en gedachten. Gedachten worden gemaakt in het brein, gevoelens in je hart en onderbuik. Acties door jou, je lichaam.

    Probeer met je bewustzijn slimmer te zijn dan Johannes en Miep, want Johannes en Miep kun je hacken.

    Stel dat ik me nu rot voel door al die negatieve gedachten die Johannes op mij afvuurt. Ik ga op bed liggen en wil me het liefst opsluiten in een holletje. Zodat niemand mij ziet. Stel je voor dat ik dan mijn middelvinger opsteek naar Johannes en ‘jumping jacks’ ga doen. Ik ga eens goed rondspringen en schreeuwen: “Ik ben vrolijk en creatief!” Ik zet mijn lichaam tot actie en blijf springen met een lach op mijn gezicht. Hiermee jaag ik Johannes weg omdat hij dan niks meer kan. Hij is gehackt door mijn acties en gevoelens, die weer losstaan van mijn brein.

    Je kunt Johannes en Miep verslaan met een flinke wandeling. Je kunt Johannes en Miep verslaan door je gedachten te zetten op een verlangen. Op hoop en geloof. Je kunt Johannes en Miep verslaan op jouw eigen manier. Johannes en Miep zijn maar schimmen, schaduwen in je eigen leven.

    Leren van de muppets

    Daarnaast kun je ook leren van Johannes en Miep door deze personages te gaan begrijpen. Uit negatieve ervaringen ontstaan positieve veranderingen. Zo leefde ik in 2011 elke dag met Johannes. Het was verschrikkelijk om Johannes elke dag bij me te hebben. Ik koos ervoor om een reis te gaan maken in Brazilië en een boek mee te nemen. Het boek vertelde mij over Johannes. Door bewustwording kon ik hem gaan zien en hem verslaan.

    Johannes en Miep zullen altijd bij ons zijn. Het verschil zit in wat wij doen met dit personage. Laten we dit personage ons leven bepalen of leren we hem of haar zien? Want pas als we Johannes en Miep zien en begrijpen, pas dan kunnen we weer creatiever worden.

    Maak dus tijd voor creativiteit en duik in de onbekende onzekerheid. Ga aan de slag met de ideeën machine en leer van Johannes en Miep. Leer ze zien en begrijpen en versla ze. Geloof ze niet, want je kunt het wél. Jij bent geboren om te creëren en te geven aan anderen.

    Dit artikel bevat affiliate links. Wanneer je iets koopt via zo'n link krijgen wij daar een commissie van. Een directe manier om ons te supporten en de website up-to-date te houden #onlybuyitwhenyouneedit. Onze website draait op 100% hernieuwbare energie via mijn.host. Om ons website verkeer in te zien maken we gebruik van Fathom Analytics, die jouw privacy respecteert en geen cookies gebruikt. Onze podcasts worden gehost via Transistor.fm.

    Join Jelle's newsletter met elke maand nieuwe aanraders, gedachten en artikelen. 

    auteur + spreker — Met een hoofd vol zorgen vertrok ik in 2011 voor een reis naar Brazilië en las daar het boek 'Denk groot & word rijk’ van Napoleon Hill. Het boek en de reis veranderden mijn leven compleet. Terug in Nederland ging ik bloggen om net als Napoleon Hill anderen te helpen en te inspireren. In 2018 schreef ik het boek ‘Verlangen naar minder' (15.000+ exemplaren verkocht) over mijn zoektocht naar een bewuster en duurzamer leven. Benieuwd naar mijn favoriete boeken? Bekijk ze hier!