februari 14, 2025

6 tips voor als je (net als ik) meer wil gaan lezen om brain rot te voorkomen

Het is wetenschappelijk bewezen dat een smartphone verslaving en daardoor overmatig telefoongebruik reële gevolgen heeft:

• Nek- en rugpijn (500% toename)
• Slapeloosheid (68% toename)
• Angst en depressie (100% toename)
• Kortere aandachtsspanne

Niet voor niets dat het ‘Oxford woord van het jaar in 2024' brain rot was. De term steeg in gebruik met 230% tussen 2023 en 2024. Brain rot is de achteruitgang van het brein door het te veel kijken naar oppervlakkige content, door o.a. het ‘doomscrollen’ op social media.

Een persoonlijke struggle van mij is dat ik mezelf ook te veel verlies in die oppervlakkige content terwijl ik eigenlijk een boek wil lezen.

Begrijp ik me niet verkeerd, ik heb ook veel ‘oppervlakkige’ en snelle video’s gezien die me inspiratie gaven maar het lastige is dat je vaak gewoon niet meer kunt stoppen (daardoor dus geen letter leest) en dat je brein op een gegeven moment totaal op hol is geslagen.

Ik wil meer lezen want ik houd van boeken. Van boeken groei je als mens. Ze geven je nieuwe perspectieven op het leven. Een boek heeft mijn leven veranderd. Een boek veroorzaakt geen brain rot maar is juist gezond voor je brein.

Als ik straks écht heel oud ben (nu 41) wil ik op een leven terugkijken waarin ik veel boeken heb gelezen. Als ik doorga op deze manier komen er niet veel boeken meer bij dus er moet iets veranderen.

Voor dit artikel heb ik een paar belangrijke tips verzameld die mij (en dus hopelijk jou ook) helpen om meer te gaan lezen en brain rot te voorkomen.

Inhoud

                              Laatste update — 14 februari 2025

    Alle tips zijn samengesteld aan de hand van de effectieve ‘Atomic Habits’ methode

    Op dit moment lees ik opnieuw het boek ‘Atomic Habits' van James Clear. Gebaseerd op de principes uit dit boek heb ik de tips opgesteld.

    Het vierstappenplan van gewoontes

    Het vierstappenplan van gewoontes: aanleiding (1), verlangen (2), reactie (3) en beloning (4).

    De principes:

    • Maak een goede gewoonte zichtbaar en een slechte gewoonte onzichtbaar (1)

    • Maak een goede gewoonte aantrekkelijk en een slechte gewoonte onaantrekkelijk (2)

    • Maak een goede gewoonte makkelijk en een slechte gewoonte moeilijk (3)

    • Maak een goede gewoonte bevredigend en een slechte gewoonte onbevredigend (4)

    1. Zorg dat je enthousiast bent én blijft over het boek dat je leest

    (maak de goede gewoonte aantrekkelijk)

    Dit is misschien wel de allerbelangrijkste tip: kies altijd een boek waar je echt zin in hebt. Dus geen boek waarvan je denkt: ‘ik zou dit moeten lezen’. Nee, je moet er echt zin in hebben. Je moet er in willen duiken ookal is het gewoon een simpel romannetje om de tijd te vergeten. Het grote doel is om het plezier in het lezen te vinden en te behouden.

    Daarom is het goed om jezelf af en toe de volgende vragen te stellen:

    • Waar ben ik nieuwsgierig naar?

    • Wat wil ik onderzoeken en waar wil ik meer over leren?

    • Waar ben ik nu gefascineerd en enthousiast over?

    Ik citeer uit het artikel van historiek.net genaamd ‘Enthousiasme -“Het mooiste woord van onze taal”:

    Het uit het Grieks afkomstige woord enthousiasme begint met ‘enthou’, dat ontleend is aan het Griekse en theo (ἔνθεος): een innerlijke God of: God in zich hebbend. Mensen die enthousiast zijn, zijn dus door een godheid geïnspireerde personen. Geestdriftige mensen. Het begrip is ontleend aan het Griekse werkwoord enthousiázein: in goddelijke vervoering zijn.

    Enthousiasme is een geweldig iets want het werkt ook aanstekelijk en het maakt je aantrekkelijk als je ergens enthousiast over bent. Zoek dus altijd naar die weg. Niet alleen qua lezen maar wat mij betreft ook qua werk.

    Dan komt deel 2 als je het boek aan het lezen bent. Pakt het je niet en heb je geen zin meer om door te lezen? Stop ermee. Zet misschien nog heel even door in de hoop dat het nog gaat komen maar ga nooit lang door een boek heen ‘grinden’. Je verliest daarmee de zin van het lezen en dit is zonde van je leestoekomst.

    Het is één van de oorzaken waarom veel mensen (waaronder ik) van school komen zonder een enthousiasme voor boeken. Omdat ze altijd boeken hebben moeten lezen die niet binnen hun interesses en enthousiasme vielen. In mijn schooltijd heette die boeken ‘De  Lijsters'. Ik herinner ze nu als ‘De verschrikkelijke schijtlijsters'.

    2. Gebruik een appblocker om te zorgen dat je minder bezig bent met je smartphone en meer met je boek 

    (maak de slechte gewoonte moeilijk)

    Ik denk dat bepaalde apps (Instagram, TikTok etc.) inmiddels zó verslavend zijn gemaakt dat we gewoon echt een beschermer / waakhond nodig hebben die ons zegt dat we het nu niet meer mogen en ons eraan herinnert dat we andere dingen belangrijker vinden.

    Voor mij is het verwijderen van de apps geen optie omdat ik zelf ook weleens dingen deel op social media. Ik heb al veel appblockers geprobeerd maar de app Roots (heeft ook een gratis versie die erg goed is) is verreweg mijn favoriet. Dit is wat ik er goed aan vind:

    • Beste ontwerp dat ik ben tegengekomen.
    • ‘Monk mode’ functie voor strikte blokkering.
    • Het laat me een X aantal opens per dag instellen.
    • ‘Scrollvervangers’ leiden je door naar het lezen als je geblokkeerd bent en de app rekent uit hoe vaak ik mijn telefoon check + hoeveel tijd ik al heb bespaard.

    Dankjewel voor deze gentle nudge Roots. Ik ga lekker lezen.

    3. Omarm luisterboeken 

    (maak de goede gewoonte makkelijk)

    Ergens rustig zitten met een boek is onbetaalbaar maar dat is ook de combi bewegen en lezen. Dat is wat luisterboeken doet. Het is even een kleine challenge om het synchroon met elkaar te houden maar je leest absoluut meer als je luisterboeken ook in je leven integreert. 

    Heb mijn podcasts geminimaliseerd tot de essentie en ik luister nu naar een boek tijdens een wandeling. Ik zet deze vaak op snelheid 1,2x.

    4. Telefoon uit de slaapkamer, boek erin (tenzij je leest op je telefoon natuurlijk)

    (maak de slechte gewoonte onzichtbaar)

    Voor mij de moeilijkste tip: geen telefoon in de slaapkamer. Ik blijf dit lastig vinden want ‘oh wat vind ik het fijn' om na een drukke dag lekker in bed te duiken met mijn smartphone. Nog even TikTokken, Twitch kijken of die guilty pleasure op televisie via mijn Ziggo app.

    Maar ook hier leert de ervaring: als ik enthousiast ben over mijn boek verslaat het boek de telefoon, helemaal met de appblocker. Want je wil verder lezen als je enthousiast bent over een boek. Je brein wil door. Daarom moet wat mij betreft dat dus altijd de nummer één prioriteit zijn. Dat ik er enthousiast over ben en dus tijdens het lezen in goddelijke vervoering ben.

    5. Houd je progressie bij via je favoriete boek tracking tool 

    (maak de goede gewoonte bevredigend)

    Het is iets simpels maar toch geeft het enorme bevrediging: je boek van ongelezen naar gelezen zetten in je favoriete lees tracking tool: Goodreads, Hebban of The Storygraph.

    Het is beloning die je brein opslaat en dat zorgt ervoor dat je weer sneller gaat lezen om deze beloning weer te krijgen. Gek, maar het werkt omdat ons brein o.a. een dopamine-beloningsmachine is.

    6. Volg mijn podcast ‘Boeken update in 20 minuten’ en join de community op WhatsApp 

    (maak de goede gewoonte zichtbaar)

    Dat waar je veel mee bezig bent wordt jouw identiteit. Dus luister je structureel naar een podcast over boeken? Dan ga je gegarandeerd meer lezen.

    Goed nieuws want vanaf woensdag 12 februari ben ik begonnen met een nieuwe podcast: ‘Boeken update in 20 minuten’. In deze podcast (die ik elke week op woensdagochtend opneem meteen als de nieuwe Bestseller 60 lijst verschijnt) bespreek ik de nieuwste en populairste boeken met jou en kijken we o.a. naar trends, boeken waar ik naar uitkijk en mijn 5 sterren boeken.

    Elke aflevering bespreek ik ook het boek dat ik die week heb gelezen. In de eerste aflevering is dat het boek ‘The Let Them Theory’ van Mel Robbins (nu overal op 1 in Amerika) en volgende week is dat dus ‘Atomic Habits’.

    In onze WhatsApp community kun je meelezen en stemmen welk boek ik die volgende week ga bespreken/lezen. In de community gaan we ook:

    • elkaar gemotiveerd en aan het lezen houden
    • boekentips delen

    Dus, wil je net als ik ook meer gaan lezen en vind je het leuk om door mij op de hoogte gehouden te worden van de nieuwste en populaire boeken? Join the community en volg de podcast op Spotify.

    Onze artikelen bevatten geregeld affiliate links. Wanneer je iets koopt via zo'n link krijgen wij daar een commissie van. Een directe manier om ons te supporten en de website up-to-date te houden #onlybuyitwhenyouneedit.

     

    In mijn nieuwsbrief beantwoord ik o.a. vragen van lezers. Meld je aan en stel hier jouw vraag!

    auteur + spreker — Met een hoofd vol zorgen vertrok ik in 2011 voor een reis naar Brazilië en las daar het boek 'Denk groot & word rijk’ van Napoleon Hill. Het boek en de reis veranderden mijn leven compleet. Terug in Nederland ging ik bloggen om net als Napoleon Hill anderen te helpen en te inspireren. In 2018 schreef ik het boek ‘Verlangen naar minder' (15.000+ exemplaren verkocht) over mijn zoektocht naar een bewuster en duurzamer leven. Benieuwd naar mijn favoriete boeken? Bekijk ze hier!