Omringd door idioten en het DISC model: nuttig of vervelend?

Dit zijn de 3 redenen waarom ik denk dat het boek zo’n succes is:

1. Zeer aansprekende titel. Collega’s kies je niet zelf uit en veel mensen zullen daardoor af en toe echt denken: ‘Ben ik omringd door idioten?’. Het spreekt een groot deel van de bevolking aan omdat veel mensen bij een bedrijf werken en elke dag collega’s om hun heen hebben.

2. De methode uit het boek werkt. Een non-fictie boek van dit kaliber moet gewoon ‘werken’ voordat het wordt doorgegeven. Zelf merkte ik tijdens het lezen dat er bij elke kleur wel iemand in mijn gedachte opkwam waar ik meteen aan dacht. Dit geeft het model een realistische weergave van de werkelijkheid. 64% van de respondenten gaf dus ook aan dat het ook echt werkt. Één daarvan is goede vriend Bas. Hij zegt:

Mijn geel-groene profiel maakt me van nature sociaal en vragend, vooral in klantgesprekken. Maar rode en blauwe persoonlijkheden waarderen dat vaak niet. Daarom leer ik me aan te passen. Vroeger overspoelde ik een blauw iemand in de lift met vragen, wat de sfeer ongemakkelijk maakte. Nu weet ik dat zwijgen beter werkt. Bij een rode directeur sla ik de small talk over en kom direct ter zake. Dat creëert duidelijkheid en werkt beter.

Ook voor Joris is het nuttig:

Bij meerdere stakeholders is het handig te weten hoe je communiceert en waarom iemand zo reageert. Op kantoor kun je snel iemands kleur inschatten: familiefoto’s wijzen op een sociale insteek, vakliteratuur en een grote klok op iets anders. De test laat zien hoe je je intern en extern gedraagt. Zelf was ik intern groener, maar droeg dat te weinig uit. Inzichten van mijn team verbeterden onze samenwerking aanzienlijk.

3. Mensen raken nieuwsgierig omdat het makkelijk in de bedrijfstaal gaat zitten. De derde reden waarom ik denk dat het zo'n succes is is een aanname. Ik denk dat het boek veel wordt doorgegeven omdat mensen nieuwsgierig worden naar de kleuren die ze anderen horen noemen. Stel dat een leidinggevende bijvoorbeeld vaak de kleuren gebruikt in zijn of haar taal dan ben je toch benieuwd wat hier nou precies achter zit en besluit je het boek te gaan lezen.

Dit heeft wat mij betreft ook te maken met hoe belangrijk wij als mens ‘de groep' vinden. Als we in een groepsvorm iemand iets zien doen of veranderen dan inspireert dat vaak snel om dat ook te gaan doen. Dit komt omdat we altijd in groepen hebben geleefd en deze ooit (in een ver verleden) essentieel waren voor onze overleving.

Waarom wordt het DISC-model als vervelend ervaren en wat is de kritiek op het boek?

Naast dat het model voor veel mensen als nuttig en werkend wordt ervaren is er ook kritiek. Dit zijn de twee belangrijkste redenen.

1. Het is wetenschappelijk niet onderbouwd. Hoewel het DISC-model veel gebruikt wordt, is het wetenschappelijk niet onderbouwd. Deze twee artikelen gaan hier verder op in: ‘Je wordt niet omringd door idioten, en alsjeblieft, gedraag je er ook niet als één' en ‘Persoonlijkheidstesten als DISC en MI doorstaan wetenschappelijke toets niet echt'.

2. Het DISC model kan leiden tot hokjesdenken. Dit kan verwachtingen oproepen of mensen gaan zich verschuilen achter een kleur.

‘Je moet daarvoor bij Marleen zijn, want die is zo blauw als een tientje.’
‘Sorry dat ik wat dominant ben maar ik ben nou eenmaal rood.’
‘Hé jij bent geel, organiseer jij het teamuitje?’
‘Jij bent blauw, verzin jij maar hoe we meer structuur krijgen in…(you name it).’
‘Goh, ik kan wel merken dat je geel bent.’

Zomaar wat uitspraken waar mensen zich aan irriteren en die dus komen door het DISC-model. Sommige mensen vinden het model te hokjesdenkend en te stereotyperend. In bedrijven kan dit leiden tot het plakken van etiketten op werknemers wat gevolgen kan hebben voor het verdere verloop van deze persoon bij het bedrijf.

Zo werd Michel bijvoorbeeld niet aangenomen bij een bedrijf omdat ze geel-groen was:

Ik wist vooraf dat de sollicitatie meerdere rondes had en dat ik een test moest doen met het model van ‘Omringd door idioten'. Daaruit kwam dat ik een groen-gele persoonlijkheid heb. Later kreeg ik een afwijzing per mail. De reden? Het team bestond vooral uit blauwe persoonlijkheden en mijn profiel paste daar niet bij. Dat voelde oppervlakkig, alsof er niet naar mij als persoon werd gekeken.

Conclusie

‘Omringd door idioten’ is een interessant boek met een model (dat niet wetenschappelijk is onderbouwd) maar wel werkt voor veel mensen. Het gevaar is dat het te leidend wordt in een organisatie en dat het te veel doorslaat naar hokjesdenken/schuilen achter een kleur of een etiket waar je niet meer vanaf komt.

Persoonlijk vond ik het boek interessant ook al kan ik het niet dagelijks toepassen omdat ik veel zelfstandig werk. Ik denk wel dat ik het in de toekomst nog ga raadplegen als ik moeite heb om een ingang of klik met iemand te vinden (en dit belangrijk vind voor mijn privé of werkleven). 

Het boek ‘Omringd door idioten’ van Thomas Erikson hebben we afgelopen week gelezen in de ‘Boeken update in 20 minuten community’. Deze week lezen we ‘Komt een land bij de dokter’ van Michelle van Tongerloo. Join de community als je ook een lezer bent die graag meer wil lezen!